Amon'un Tuzu "Amonyak"

Antik Mısır şehirlerinden olan "Teb", Yunanca'da "Thebes" ismiyle bilinirken aynı zamanda "Thebai" isimli bir şehir de Yunanistan'da vardır. Antik Mısır'ın şehri olan Teb'in baş tanrısı olan Amon (Amen, Amun, Ammon, Amoun), Mısır'ın en güçlü tanrılarından olurken yeraltı ve yerüstünün birleştici tanrısı olarak da görülmüştür. Ünlü "Amen Tapınağı/ Amon Tapınağı" olarak bilinen "Karnak Tapınağı" ise dünyanın en büyük dini yapısı sayılmaktadır.

İsmi Eski Mısır'a dayanan Amonyak, Amon Tapınağı'nın atmosferinde ortaya çıkmışken hikayesi ise şöyledir; Amon Tapınağı'nı ısıtmada kullanılan deve tezeklerinden çıkan gazlardan, tapınağın duvarlarında ve tavanında beyaz kristaller şeklinde amonyum klorür birikmiştir. Dünya atmosferinin yaklaşık %78'ini oluşturan ve tüm canlılarda bulunan Azot atomu ile evrenin yüzde %75'ini oluşturan standart sıcaklık ve basınç altında renksiz, kokusuz, metalik olmayan ve yanıcı Hidrojen atomu birleştiğinde ortaya bir gaz bileşiği çıkmaktadır. Tapınakta da ortaya çıkan bu gaz bileşiğine "Amon'un Tuzu" denirken sofra tuzuna benzeyen beyaz kristaller şeklinde oluşmasıyla "tuz" adını almıştır. "Amon" adını ise yukarıda bahsedildiği gibi Amon'dan alan Amon Tuzu, Amonyak adıyla bilinmekte olup tarihi açıdan çok eskilere dayanmaktadır. Kimi kaynaklara göre Libya Tapınakları'nda ortaya çıktığı söylenen Amonyak, 8. yüzyılda Müslüman simyacılar tarafından hayvan gübresinden elde edilmiştir. Avrupa'da simyacılar tarafından 13. yüzyıldan beri bahsedilen Amonyak, Orta Çağ'da fermante yani fermantasyon (mayalanma demektir) şeklinde doğal/ bitkisel boya amaçlı kullanılmıştır (idrarla mayalanmış). 15. yüzyılda öküz boynuzları ve toynaklarının damıtılmasıyla hidroklorik asit "amonyum karbonatı -ruhu- (amonyaklı tuzlarda maden rolü oynayan birleşimin özüdür)" , amonyak olarak uygulanmıştır. 1774 yılında gazlı amonyak bulunurken, bir yıl sonra 1775'te amonyak bileşimi bulunmuştur. 1909-1910 yılında patenti alınıp, sonradan savaşlarda patlayıcı yapımında kullanılan Amonyak günümüzde yakıt olarak, meşe mobilyalarını koyulaştırmak için, tekstil sektöründe, temizlikte, gıdada ve uyarıcı gibi çeşitli amaçlarla kullanılmaktadır.